Prinsjesdag 2024: wat betekent het voor de transportsector?
Miljoenennota 2024
Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat trekt 2,5 miljard euro extra uit voor infrastructuur, zo werd bekend op Prinsjesdag. Transport en Logistiek Nederland (TLN) is er niet gerust op. ‘Wij vragen om een plan om het achterstallig onderhoud in te lopen’, zegt TLN-bestuursvoorzitter Elisabeth Post. RAI Vereniging typeert het voorgenomen uitstel van de zero-emissiezones als ‘zwalkend beleid’, Deltalinqs, de Rotterdamse ondernemersvereniging voor haven en industrie merkt op dat er ‘nog geen concrete oplossingen zijn voor het stikstofvraagstuk’ en Evofenedex vindt dat de kabinetskeuzes nadere uitwerking behoeven.
Vlak voor het weekend lekte al uit dat het kabinet opnieuw wil kijken naar uitstel van de zero-emissiezones voor stadslogistiek, onder andere om uitzonderingen voor ondernemers landelijk te regelen. Het kabinet creëert hiermee verwarring, vindt Frits Van Bruggen, voorzitter van de RAI Vereniging. ‘Dit is zwalkend beleid. Het kan niet zo zijn dat het Rijk daags voor de invoering nog veranderingen doorvoert. Ondernemers hebben geïnvesteerd. Nu is het een kwestie van doorzetten.’ RAI Vereniging pleit al langere tijd voor duidelijkheid over aantal, datum en omvang van de zero-emissiezones en voor voldoende laadmogelijkheden.
Onderhoud
De komende jaren wordt nog veel onderhoud verricht, meldt het Ministerie van IenW. Voor zowel de (vaar)wegen, het spoor als het watersysteem is er een zogeheten basiskwaliteitsniveau vastgesteld; dat is het minimale niveau van onderhoud dat nodig is om de infrastructuur te kunnen blijven gebruiken. Eind dit jaar worden nieuwe afspraken gemaakt over hoe de versterking van dijken tijdig kan worden aangepakt. Ook lanceert het kabinet het hernieuwde programma Ruimte voor de Rivier, met maatregelen tegen het uitslijten van rivierbodems en voor het creëren van extra ruimte voor hoge rivierafvoeren.
Evofenedex: doorstroom
Evofenedex zegt ‘voldoende handvatten’ te zien om de positie van handels- en productiebedrijven te versterken. ‘Juist voor een handelsland als Nederland is het belang van een goede en veilige doorstroom op de weg, het spoor en de vaarwegen enorm’, aldus Bart Jan Koopman, directeur van Evofenedex, in reactie op de Troonrede. ‘Gelet op de vele ruimtelijke claims ontkomen we niet aan het maken van keuzes om de samenhang tussen de verschillende opgaven op het gebied van wonen, infrastructuur, logistiek en goederenvervoer in het oog houden.’
Verder meldt de organisatie dat het ‘ziet dat er ruimte is voor ondernemerschap en meer oog is voor de belangen van het mkb. En dat de regeldruk wordt aangepakt.’ Wel vragen de gemaakte keuzes van dit kabinet nog om nadere uitwerking, aldus Evofenedex. Het kabinet stelt ook dat er voldoende laadinfrastructuur moet komen voor elektrische vrachtwagens.
Binnenvaart
Er gaat in 2025 bijna 800 miljoen euro naar vaarwegonderhoud. Dat is 150 miljoen euro meer dan dit jaar. Verder heeft het kabinet Schoof aandacht voor het kleine schip, komen er miljoenen subsidie voor verduurzaming van de binnenvaart en een emissielabel binnenvaart lijkt er toch te komen.
‘De binnenvaart vormt een belangrijke schakel in onze logistiek en is van groot maatschappelijk belang’, schrijft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in de Rijksbegroting. Die binnenvaart wordt geteisterd door stremmingen op de vaarwegen. Minister Barry Madlener spreekt van de grootste instandhoudingsopgave ooit. ‘De komende jaren zullen er meer werkzaamheden zijn om de infrastructuur op orde te houden. Dit vraagt om extra middelen van de Rijksoverheid en om geduld van reizigers en (vaar)weggebruikers, want de werkzaamheden zullen vaak gepaard gaan met hinder op het spoor, op de weg en op het water. De extra werkzaamheden gaan ervoor zorgen dat onze infrastructuur weer jaren mee kan.’ Volgens het kabinet moet 800 miljoen euro hiervoor voldoende zijn.
TLN: 1,4 miljard te weinig
TLN is bang dat als het rijk de aanpak en de financien niet op orde krijgt, alleen maar meer achterstallig onderhoud ontstaat, waardoor er steeds vaker infrastructuurknopen plotseling zullen uitvallen. ‘De kosten van het uitvoeren van spoedreparaties en de financiële schade door verkeersinfarcten zijn vele malen groter dan wat er nu nodig is voor onderhoud’, aldus Post. Het kabinet stelt wel meer geld ter beschikking voor onderhoud en vernieuwing, maar het is nog steeds 1,4 miljard euro minder dan er volgens de Rekenkamer nodig is, aldus TLN.
Groot probleem: elektriciteitsnet
De Nederlandse energiesector is blij dat het gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet, voor bedrijven met uitbreidingsplannen als een van de grote problemen werd genoemd in de Troonrede. Het kabinet wil deze problemen voorrang geven, aldus de Troonrede. Branchevereniging Energie Nederland zegt ook blij te zijn dat het kabinet de regeldruk wil verminderen en een voorspelbaar beleid wil voeren.
Deltalinqs: stikstofvraagstuk
‘Er is nog geen oplossing voor de torenhoge nettarieven die hier veel hoger zijn dan in onze buurlanden. Dit zet een rem op zowel de verduurzaming van bedrijven als op de concurrentiekracht. Ook gaat dit zeker nog een half jaar duren, terwijl we die luxe eigenlijk niet hebben’, stelt Victor van der Chijs, voorzitter van ondernemersvereniging Deltalinqs van haven- en industriebedrijven in de Rotterdamse haven.
Het valt Deltalinqs op dat er in de Rijksbegroting nog altijd geen concrete oplossingen zijn voor het stikstofvraagstuk. ‘Er staan nu veel belangrijke zaken stil door stikstof. Dit moeten we écht vlot trekken met elkaar,’ aldus Van der Chijs.
Digitale aanvallen
Opvallend is dat de koning dit jaar in de Troonrede waarschuwde voor ‘aanvallen op onze digitale verbindingen, wegen, energienetten, havens en waterwerken. Maar ook thuis moeten mensen zich wapenen tegen een tijdelijke uitval van bijvoorbeeld stroom en water. Voor het kabinet is weerbaarheid een zeer belangrijk thema, ook in Europees verband, waar we samenwerken aan leveringszekerheid van energie en grondstoffen.’ Om Nederland weerbaarder te maken tegen cyberaanvallen, spionage en nepnieuws, stelt minister van Justitie David van Weel 65 miljoen euro extra beschikbaar voor het wapenen van burgers en bedrijven.
Bron: NT